Kategorie
Publikacje

NIEDOBORY WODNE W POLSCE

Water drip concept. Metal water tap and a blue drop on beige background. 3d illustration

NIEDOBORY WODNE W POLSCE

W ostatnim dziesięcioleciu występowanie deficytów wód powierzchniowych i podziemnych na obszarze kraju stanowi problem, zauważalny nawet przez osoby niezwiązane na co dzień z gospodarką wodną, czy ochroną środowiska. Po prostu powszechność i nasilenie tego zjawiska w ostatnich latach oraz jego następstwa, coraz bardziej zaczynają przekładać się na jakość życia mieszkańców i na możliwość rozwoju gospodarczego. Przyczyny tej sytuacji są złożone – zmiany klimatyczne, lokalne czy regionalne nadmierne pobory wody, zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych.

Zjawisko niedoborów wody rozumiane jako brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb środowiska i człowieka na poziomie dotychczasowego zapotrzebowania, z uwzględnieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju, stanowi nieco inne zagadnienie, aniżeli zjawisko występowania suszy (atmosferycznej, hydrologicznej, hydrogeologicznej czy rolniczej). Niedobory wody należy rozpatrywać w odniesieniu do zasobów wodnych dostępnych do zagospodarowania przez człowieka, bez powodowania negatywnego wpływu na stan ekosystemów od wód zależnych.

Dostępność zasobów wód powierzchniowych w Polsce wykazuje dość dużą zmienność, uzależnioną od uwarunkowań naturalnych i od działalności antropogenicznej. Opisując rozkład zasobów wodnych, najbardziej zasobne obszary występują w południowej i częściowo w północnej części kraju. Rozkład zlewni wykazujących niski stan zasobów na podstawie obserwacji rozkładów odpływów rzecznych (IMGW- PIB), jest dość nieregularny. Obszary te identyfikowane są we wszystkich częściach kraju, jednak znaczny ich udział odnotowuje się w zachodniej i południowozachodniej części kraju (wielkopolska i częściowo obszar dolnego śląska), jak również wzdłuż wschodniej granicy kraju. W obszarach o mniejszej zasobności wód powierzchniowych, gdzie występuje wysokie zapotrzebowanie na wodę ze względu na obecność wodochłonnych sektorów gospodarki lub rozwijające się obszary miejskie, obserwowane są problemy z dostępnością do zasobów, minimalizowane częściowo poprzez rozdysponowanie dostępnych wód podziemnych.

W odniesieniu do wód podziemnych, bazując na informacjach (PIG-PIB) dot. ustalonych zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych oraz na ogólnodostępnych informacjach dot. wielkości poborów wód podziemnych i odwodnień zakładów górniczych, w obszarze kraju dostępność tych zasobów można określić jako wysoką. Najwyższą zasobnością charakteryzują się obszary we wschodniej części obszaru dorzecza Wisły.

Wyróżnić można jednak kilka obszarów deficytowych, znajdujących się w południowej i centralnej części Polski, tj. obszary w regionach wodnych Małej Wisły, Górnej Odry oraz Warty. Deficyty te związane są z prowadzoną eksploatacją kopalin, czego następstwem jest prowadzenie odwadniania zakładów górniczych, powodujących sczerpywanie dostępnych do zagospodarowania zasobów wód podziemnych. 

Katarzyna Banaszak

Copyright @ 2021